Stamvader. Pieter Jansz VAN DER WESTHUIZEN

Die stamvader, Pieter Jansz VAN DER WESTHUIZEN (Westhuijsen; Westhuysen), geb. 1645, oorl. 08/10/1736 (91 jr.), Kaapstad x 18/11/1673, Caep de Goede Hoop met Maria Hendricksz WINKELHAUSEN, geb. 1652, Burghstijnsfurt, West Phalia, oorl. 1703,  Kaap (51jr.), wed. van Hendrick Barentsz xx 26/09/1706, Kaap met Eva Gerrits LIGTEHARD, geb. Amsterdam Holland, oorl. voor 17/09/1721, Kaap.

Pieter Jansz het voor die jaar 1662 vanaf Brugge, wat op daardie stadium steeds deel van die Nederlandse koninkryk was, na Suid-Afrika gekom.  Hy was aanvanklik ‘n soldaat in diens van die V.O.C. teen  ƒ9 per maand. Van die amptenare in diens van die VOC, was die soldaat die laagste besoldigste amptenaar en het hulle ‘n hongerloon ontvang.  

Tot op hede kon geen rekord van Pieter Jansz se tog vanaf Europa na die Kaap opgespoor word nie.  Die aanname kan slegs gemaak word dat sy seereis min of meer dieselfde as die meeste ander seereise verloop het.  Pieter Jansz moes hom met die lang seereis versoen het en by die beknopte skeepsruimtes en alledaagse roetine op die skip aangepas het.  Aan boord van die V.O.C. handelsskepe was daar met die heenreis na die Ooste gemiddeld 206 persone aan boord en met die terugreis 109.  Die seeliede (60%) se werk het begin, sodra die skepe na die oopsee begin beweeg het.  Hoewel die soldate (30%) en ambagslui gewerf was vir take in die oorsese vestigingsplekke, het hulle die seelui gehelp met wagdiens en herstelwerke.  Terwyl die offisiere en passasiers oor aparte kwartiere beskik het, het die bemanning hulle ingerig in die ruim van die skip, voor die groot mas.  Vir die laer range was die lewensomstandighede baie moeilik.  In die donker, swakverligte en sleg geventileerde, beperkte ruim het die hangmatte met ‘n matras, kussing en deken dig teen mekaar gehang.  Vars lug het deur die geskutpoorte en hike na binne gekom, maar met slegte weer is die openinge gesluit.  Die omstandighede was bevorderlik vir die uitbreek van allerlei siektes soos skeurbuik, malaria, beriberi ('n siekte wat inflammasie van die senuwees en hartversaking veroorsaak as gevolg van 'n tekort aan vitamiene), verkoues en longontsteking.  Die kos aan boord was eentonig en arm aan voedingswaarde.  Dit het vinnig bederf, omdat produkte van swak gehalte aangekoop is en die bewaringsomstandighede onvoldoende was.  Drie maaltye is voorgesit en tussen ses en agt saans was daar tyd vir ontspanning. (Cruywagen, Willem Adriaan:  Die Cruywagens van Suid-Afrika:  ‘n genealogiese en kultuurhistoriese ondersoek. Hons. BA (UP), D. Phil. (h.c.)(UP).

Die eerste wat Pieter Jansz in die Kaapse dokumente aangeteken word, is in 1662 wanneer sy naam in die “monster rolle” (of opgaafrolle) van vry persone aan die Kaap verskyn.  Die burgers of vryliede het uit professionele mense, ambagslui, smouse en boere bestaan.  Hy het op 18/01/1662 ‘n vryburger geraak saam met Hendrik Coester.  

Cape Muster Roll 1662 - Free Men
Written by and transcribed by Corney Keller. Posted in Cape Archives VC Lists
Tieleman Hendrickxz van Utrecht
geh. met Maijcken Hendricx v. Bergh
Laurens Cornelisz van Gottenb.
Pieter van Westhuijsen
Fredrick Jansz van Alkmaar

Twee groot groepe kon onder die boere onderskei word, die landbouers en die veeboere.  Van die meer welgestelde boere het van slawe sowel as blanke knegte gebruik gemaak.  Pieter word later aangeteken as ‘n “knecht” vir Tieleman Hendricks.  Hierdie beroep behou hy tot en met 1667.

Cape Muster Roll 1663 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Thielman Hendricx van Utrecht, getr.
met Maijchen Hendricx van den Berg
do knechts { Pieter van Westhuijsen
                   { Laurens Cornelis van Gottenb.
                   { Marten Cornelis van Sevenbergen

Cape Muster Roll 1664 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Tielman Hendriksen, van Utrecht, met Maijken Hendricx van Clootjensp: 2 kinderen
Nederl.      { Lieuwert Roeloffs van Grol’
dienaeren { Pieter van Westhuijsen
                  { Harmen Jans van Borken
                  { Laurents Jans

Cape Muster Roll 1665 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Thieleman Hendricqsen van Uijtregt, lantbouwer, en Maijken Hendricx vanden Bergh   2 kinderen
Ned. dien.  { Pieter vande Westhuijsen
                   { Evert Jansen van Toonderen
                   { Laurens Cornelisz vn Gottenburg
                   { Cornelis Leendertsen van Strijen

Wilde het met het instituut der vrije luiden, blijkens het bovenstaande, in die eerste iijd maar niet vlotten, ten aanzien van de Europese boereknichten (de zogen ‘dienaren’ der monsterrolle) kan men vaneen volledege fiasco spreken.  Dit is reeds door van Riebeeck geconstateerd: want met duitse knechts siet men langs soo meer dat het gants niet gaen wil alsoo die door t opmaken van het thuijskerende volckjen Jaarlijcx oock t’lckens verlopen ende hun na’t Patria versteecken.  Men vindt in de literatuur dan ook weinig omtrent hen vermeld.  De knechts die bij de boeren dienden hadden een hard en treurig leven.  Sommige meesters gaven hun knechts meer slaag dan eten, terwiijl ze het voedsel liever aan de schepen verkochten dan het aan de werkers te geven.  Van de 51 knechts kan ik slechts twee als stamvader identificeren.  Pieter van Westhuijsen, die de weduwe van zijn baas troude en Albert Gildhuijsen.  (G.G. Kloeke, Herkomst en groei van Afrikaans).  

Verdere verwysing na hom in die “monster rolle” is in 1670, waar hy in die geselskap van Hendrik Coster van Minden verskyn.   In 1671 word hy bloot as ‘n daaglikse werker en vryburger aangeteken.

Cape Muster Roll 1671 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Pieter vande Westhuijsen ) voorvallende

Cape Muster Roll 1672 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Peter Jansen vande Westhuijsen

Pieter het op 05/11/1673 met Maria Hendricksz Winkelhausen, geb. 1653, oorl. 1703 van Burgsteinfurt, West Phalia (Duitse oorsprong), die weduwee van Hendrik Barendse (van Borghstijsfurt) in die huwelik getree en het ook haar drie kinders aangeneem.

Cape Town marriages 1673
Written by transcribed by Richard Ball and Corney Keller.
Dito (18 Novemb')
Pieter Jansz van Westhuijsen
j.m. en Maria Hendricksz
van Borghsteijnfurt wed' van
Hendrick Barentsz

In die Monsterrolle in 1674 verskyn hy as ‘n getroude man met drie kinders in sy huishouding.   Saam het hulle sewe kinders gehad.

Finansiëel moes dit met Pieter Jantz beter begin gaan het, want op 11/09/1676 koop hy die slaaf, Abraham van Gale by Jan van Oldenburgh vir 51 Rds.  Op 22/12/1776 koop hy die slaaf Mars van Madagascar (skip Voorhout) by Jan Cornelisz Swanshoeck (first mate) vir 45 Rds. (Boeseken, A.J.)

Cape Muster Roll 1674 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Pieter van Westhuijsen en Maria Hendrix

As gevolg van die oorlog tussen Nederland en Frankryk was daar ‘n skaarste aan koring en die Politieke Raad het besluit om ook vryburgers in die Houtbaaivallei te vestig.  Oorspronklik het Houtbaai uit die plase Kronendal, Moddergat en Ruyterplaats bestaan

Willem Schalk, van der Merwe was 'n seun van Schalk van der Merwe boer in Oud-Beyerland en 'n kleinseun van Willem van der Merwe van wie die bestaande Van der Merwes in Nederland afstam. Hy vertrek na die Kaap as haakbusskutter, teen agt gulde per maand op die skip Dordrecht wat 26 April 1661 in Tafelbaai arriveer.  Hy was aanvanklik in diens van die Companje se baas-tuinier, Hendrik Boom Burger en hy was blykbaar 'n goeie boer, want hy is geloof  voor bequaemheyt als landbouwer.  In die Resoluties van de Politieke Raad was vermeld dat hy boulandt heeft gearbeijt. In 1663 tree hy weer in diens van die H.O.I.K. as adelborst belas met landbou. Drie weke voor sy huwelik met Elsje Cloete is hy weens smokkel met die Hottentotte aangekla deur die Bewindhebbers. Hy en sy skoonvader Jacob Cloete het blykbaar aangehou smokkel, want hy is drie jaar lank gevangene op Robbeneiland weens smokkel en gepaardgaande geweldpleging.  In Januarie 1673 het sy huis asook sy hele graanoes afgebrand.  Hy kry op 23 Maart 1677 toestemming van die Kompanje om weer grond te bewerk saam met Pieter Van der Westhuizen, hierdie keer in Houtbaai, d.i. die plaas Kronendal waarvan die Kaaps-Hollandse opstal nog bestaan.  (http://www.e-family.co.za/Meintjes/deKlerk.htm)

Die twee van hulle is soveel grond as wat hulle prakties kan bewerk in Kronendal toegeken. (Resolutions of the Council of Policy, C10, pp. 89-94. Dingsdag 23 Maart 1677)  

Ten laatsten om den nootsakelycken lantbouw (volgens de ernstige recommandatie uijt 't vaderlant van onse Heere Majores ons van tyt tot tijt en nu jongst nog bejegent) soo veel immers mogelijc dagelijcks te doen behertigen en voort te setten, is mede goetgevonden Willem Schalck en Pieter van de westhuijsen, beyde neerstige en bequame lantbouwers, in leening voor 12 jaaren soo veel lant in de Houtbaaij te geven als oordeelen bequamelijck te cunnen bemannen, met dien verstande nogtans dat gehouden blijven voors. lant jaarlijcx perforce te moeten besaaijen en van den ougst off winst een tiende aen d' E. Comp. te geven; en bij soo verre vo[o]rs. lant door traegheijt of onagtsaemheijt van haarl. vrugteloos quamen over te blijven leggen, sijl. in geenen deele daarom sullen g'excuseert blijven dit veraccordeerde te voldoen, maer geconstringeert als off het besaaijt ware geweest, d' Comp. te contenteren, mits dat aldaar 30 ps. eygen beesten mogen weijden en de mist van 's Comp. vee daar vallende, comen te gauderen. 

Hulle kon graan plant en as betaling van die huur van die grond, moes hulle een tiende van die ge-oesde graan aan die V.O.C. voorsien.  Hulle het maar baie swaar gekry om die braak lande te bewerk en om hulle lewende have te beskerm teen wilde diere.  
 

Cape Muster Roll 1677 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Pieter van Westhuijsen en Maria Hendrix 1 k

Cape Muster Roll 1678 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Pieter van Westhuysen en Maria Pieters, 2 k

Cape Muster Roll 1679
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Pieter van de Westhuijsen en Maria Pietersz 2k

Free men (Vrijluijden) 1679 transcript
Written by transcribed by Corney Keller. Posted in Den Haag Lists of Freeburgers
Source: Nationaal Archief, VOC inventory 4014, folio 546, film nr. 4903
Generale Rolle van alle d' Vrijluijden, Vrouwen, Knechten, Slave[n, Slavinn]en, Hawe en vordere Roerende, en Onroerende Effecten, soodaanich als de selve op huijden den 8 en 9 april [1679] aan de Cabo d[e Boa Esper]ance bij opneeminge van ons, ondergeschreven in maniere als volgt sijn [...gevond]en.
Man: Pieter van de Westhuijsen
Vrouw: Maria Pietersz:
Soons: 1
Dogters: 1
Knechts: -
Slaven: -
Slavinne: 1
(Slaven) Kindre: -

Vrijboek 1681
Written by transcribed by Richard Ball and Corney Keller. Posted in Den Haag Lists of Freeburgers
From the Inventory of the various reports sent from the Cape to the Dutch East India Company (VOC) administration for the year 1681 it would appear that various series of accounts were kept. The Vrijboek would appear to be an annual record of the monetary transactions between the freeburgers and the VOC.
Pieter Janssen van de Westhuijsen met Westvrieslandt
anno 1662 voor de Camer Enckhuijsen aangelant

Hierdie kontrak is vier jaar later in 1681 gekanselleer.  Op 29 Desember 1681 is die grond as ‘n vrypagplaas, aan Pieter en ‘n nuwe vennoot, Willem van Dieden, gegee.  Die pragtige historiese Kronendal opstal is vandag ‘n bekende baken op Houtbaai en is heel waarkynlik op die ou fondamente van Pieter van der Westhuizen se huis gebou.

Hout Bay is a suburb which has managed to retain its character as a farming area. Vegetable growers flourish, and there are dairy farms in the valley. It was as far back as 1681 that Willem van Dieden and Pieter van der Westhuizen were granted the land now known as Kronendal, so that Hbut Bay has a long and unbroken farming tradition.  (https://archive.org/stream/BeyondTheCityLights/BeyondTheCityLights_djvu.txt)

In 1681 het Simon van der Stel ‘n stuk grond Kronendal aan Pieter van der Westhuizen toegeken, waarop een van die mees bekende en goed ontwerpte Kaaps-Hollandse huise gebou is.  Kronendal het ‘n baie suksesvolle plaas in die Kaap geraak en was selfs besoek deur Simon van der Stel.

Teen 1683 gooi die Van der Westhuizens handdoek in op Kronendal en gaan hulle terug na Tafelbaai.  Na vele transaksies in Tafelbaai boer Pieter voort in die Tygerberge.

Cape Muster Roll 1685
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Aan de Kaap de Goede Hoop
Aan het fort
Pieter van der Westhuijsen en Maria Hendrix 5k

Op 28/02/1687 koop hy die slaaf Jacob van Madagascar (13jr) sowel as die slaaf Orson van Madagascar (17/18 jr) van Theunis Dircx van Schalkwijck gesamentlik vir 84 Rds.  (Boeseken, A.J.)  

Cape Muster Roll 1688
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
This muster roll has no districts indicated.
Pieter van de Westhuijsen en Maria Hendricx

Op 08/01/1689 koop Pieter Jantz die slaaf Arent van Madagascar (18/20) van Elsie van Suerwaerden vir 60 Rds.  

Cape Muster Roll 1690 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
An de Caab
Pieter van de Westhuijsen

Cape Muster Roll 1691 - free men
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Pieter van westhuijsen

Cape Muster Roll 1692 - Free Men
Written by and transcribed by Corney Keller. Posted in Cape Archives VC Lists
The muster roll transcribed here is that of the Free Settlers of 1692 from the Cape Archives VC 39, volume 1, pages 110 to 124. No date of compilation is noted. In addition to the head of household, it contains names of wives and the number of children in the household. It is not divided into districts but by comparing the names to those of other years, it can be deduced that the list begins with the Cape district followed by the district of Stellenbosch and susequently the district of Drakenstein.
Pieter van de Westhuisen en Maria Hendriks  6 k.

Cape Muster Roll 1693 - Free Men
Written by and transcribed by Corney Keller. Posted in Cape Archives VC Lists
Caabse district
Cornelis vna Nieuwkerken en Maria van den Westhuijsen 1 k
Pieter van den Westhuijsen en Maria Hendriks 6k

Op 18/01/1697 koop hy die slaaf Bruijnet van de Kaap (22) van Johannes Starrenbuig vir 85 Rds en op 02/09/1697 koop hy die slaaf Pieter van Malarbar (35) van Lambert Adriaens vir 70 Rds. (Boeseken, A.J.)

Grond was maar beperk aan die Liesbeeck-rivier en vryburgers het al sedert die laat 1670’s op leenplase in die Tygerberge, Drakenstein en Stellenbosch areas begin vestig, die sogenaamde tweede grens.  Die Tygerberge was een van die eerste groot vryburger-uitbreiding ná die Liesbeeck Vallei.  Die Kompanjie het sedert 1682 skape onder beskerming van soldate in die Tygerberg gebied laat wei.  Die groot aantal roofdiere in hierdie gebied het vir Simon van der Stel laat besluit om ‘n kraal van hout, sowel as ‘n poshuis (woning), vir die herders te bou.  Simon van der Stel het heel waarskynlik tydens sy besoek aan die poshuis in 1688 die naam Elsjes Coreal (langs die Elsieskraal-riviertjie) aan hierdie buitepos gegee, wat hy vernoem het na Elsie van Zuurwaarde. Elsie was die vrou van die ondergoewerneur, Andries de Man.  Na die vestiging van die buitepos het die vryburgers aansoek begin doen vir vrypag-grond rondom die Tygerberge. 

Die buitepos, Elsjes Coreal, is in 1700 aan Pieter van der Westhuizen per veiling verkoop.  
As gevolg van ongeruimdhede met die koop van die plaas is dit eers in 1714 op sy naam geregistreer.  Pieter ontvang die vrypag plaas De Oude Westhof in die Tygerberge op 9 Februarie 1702.


Van Kronendal tot Oude Westhof.  (www.durbanville-heritage.co.za)

Maria Hendricksz Winkelhausen sterf in 1703.

Testator(s):
Maria Winckelhuijsen
MOOC8/1.76
27 Julij 1703
Inventaris en exacte tacxatie den roerende en onroerende goederen met de doodt ontruijmt en nagelaten bij de overleeden vrijburgeresse Maria Winckelhuijsen, ten voordeelen van haar nagelaten man Pieter van de Westhuijsen ter eener; en voor
haar 7 soo mondige als onmondige kinderen, en kinds kindt ten anderen zijde gen:t
Maria oudt 28
Jan 26
Klaas 24
Barend 22
Hendrik 17
Pieter 12 en
Maria Zegers 3 jaaren
soo als deselve door de ondergeschreven gecommitteerde Weesmeesteren op de ondervolgende plaatse hebben bevonden en door de E: vergadering van Weesmeesteren en desselvs boedelhouder met de mondige kinderen zijn getacxeert en aangeweesen bestaande in quantiteit en qualiteit als volgd, namentlijk
ƒ
Een plaats leggende in de Tijgerbergen, groot 60 morgen, bezaaijd met tarw en etc: waar op geplant staan 36000 wijnstocken, huijsingh, hocken etc: wagens, en verdere bouw, en kuijpers gereetschappen gesteld op voorsz: plaat en in het huijs is bevonden
12000:--
1 slaav gen:t Jacob van Madagascar
150:--
1 slaav gen:t Arend van Madagascar
300:--
1 slaav gen:t Marcus van Madagascar
300:--
1 slaav gen:t Aron van Bengalen
300:--
1 slaav gen:t Pieter van Mallebaar
300:--
1 slaav gen:t Teer van de Kust
300:--
1 slaav gen:t Balthus van de Kust
300:--
1 slaav gen:t Antonij van Madagascar
300:--
109 mudde tarw de mud, ƒ8:10 't mudde
1011:10
10 mudde rogge de mudd, ƒ7: et mudd
70:--
1 groote kleer kas daar in bevonden
100:--
17 witte bedt lakens
12:15
30 witte kussensloopen
12:--
6 witte tafellakens
9:--
88 witte servetten
30:--
19 witte vrouwe hembden
19:--
3 zitse kabaijen
36:--
1 zitse vrouwe rock onopgemaakt
6:--
1 zitse tafelspreij
2:--
1 zitse roode gingangh
9:--
1 barne goors stoffje
7:10
3 1/2 p:s wit lijnwaat
21:--
3 p:s blauwe sallemporis
27:--
3 swarte kapers
3:--
1 witte [kapers]
1:--
16 witte neusdoeken
6:--
2 Bijbeltjes met silver beslagh
21:--
12 tinne tafelborden, nieuw
12:--

Een kist daar in bevonden
ƒ
2 veere bultzakken
27:--
4 veere stoel kussens met zits over togen
3:--
1 Indische combaars
4:10
1 zitse kleetjen op een kist
1:--
1 ledicant daar op bevonden
6:--
1 Hollands tijke veere bedt
30:--
1 Hollands tijke hooft peulewe
6:--
2 Hollands tijke hooft kussens
6:--
2 witte slaaplakens
1:10
1 Indische combaars
4:10
2 slaap-kadels, daar op
15:--
2 veere bult zakken
27:--
1 veere hooft peulewe
6:--
6 veere hooft kussens
12:--
4 beddelakens
3:--
2 Indische combaarsen
9:--
1 stoelkussen
1:--
3 porsselijne kaspotten, op de kas
9:--
1 porsselijne stelletje kabinet goedt
3:--
4 porsselijne kommetjes
3:--
17 papiere prentjes met lijsjes
6:--
1 schilderije met een lijst
6:--
1 klein spiegeltje met een swart lijsje
3:--
1 groot kist met kooper beslagen
27:--
1 donderbus
6:--
3 paar pistoolen
36:--
1 thee tafeltje
6:--
1 kapstock
0:15
2 ledige kisjes
9:--
1 kleer borstel
0:15
1 elle
4:--
1 blicke trommel
1:--

In het voorhuijs en kombuijs bevonden
ƒ
5 tinne schotels
9:--
18 tinne leepels, segge borden
9:--
2 tinne kommen
5:--
12 tinne leepels
1:10
4 tinne kommetjes
1:10
1 tinne trekpot
0:15
4 tinne kannetjes
3:--
4 tinne waterpotten
9:--
5 ijsere potten
15:--
1 ijsere tangh en asschop
3:--
2 ijsere haart kettings
3:--
2 ijsere roosters
4:--
2 ijsere lampen
3:15
4 kopere ketels
30:--
3 kopere pannetjes
11:--
2 kopere strijk ijsers
12:--
2 kopere koekepannen
5:--
1 kopere bollebuijsjes pan
6:--
1 ijsere hackmes
1:--
6 porsselijne schotels
12:--
27 porsselijne tafelborden
12:--
19 porsselijne theepieringtjes
1:--
13 porsselijne thee kopjes
1:--
4 houte rakken
4:--

In de bottelarie bevonden
ƒ
1 kopere vijsel met kopere stamper
9:--
1 kopere kandelaar
4:10
1 kopere vergiettest
9:--
1 kopere theeketel
1:--

In de kleijne kelder bevonden
ƒ
12 leedige wijn leggers
324
18 leedige halve leggers
144
40 p:s koperwykse planken
40
3 ribben van 4 en 5 duijm
10
1 groote slijp-steen
36
1 parthij kuijpers gereetschappen
24

In de boven kelder bevonden
ƒ
10 leggers met wijn
1000
15 leggers leedigh
405
2 ledige halve leggers
24
8 pars-balien
24
10 oude vaten
15

In het woonhuijs nog bevonden
ƒ
20 slegte stoelen
20
1 ronde tafel
15
1 viercante tafel
6
1 thee tafel
2
1 back trogh
4
6 water emmers
9
1 was balie
2

Op de plaats bevonden
ƒ
4 waagens alle gebruijkt
300
12 nieuwe balkjes van 18 voeten lank
84
2 nieuwe ribben van 6 en 8 duijm
14
1 disteleer ketel met helm, slang, en koolvat
80
tot 3 leggers hout, en ijserwerk
69
713 p:s schapen klein en groot
2139
9 p:s paarden jong en oud
540

Op de plaats Elsjeskraal bevonden
ƒ
139 p:s runder beesten klein en groot
3475:--
19 p:s kalveren, van verleeden, en dit jaar
228:--
2 slaap kadels waar op
12:--
2 veere bult zakken
27:--
8 hooft kussens
16:--
2 Indische kombaarsen
9:--
8 schilderijtjes met lijsjes
3:--
1 viercante tafel
3:--
5 stoelen
5:--
1 kisjen
3:--
2 boter karnen
9:--
2 melk vaten
6:--
8 Delftse tafel borden
3:--
2 porsselijne schotels
3:--
2 porsselijne kommetjes
1:10
3 houte rackjes
3:--
1 kopere ketel
2:--
1 kopere kandelaar
3:--
1 kopere theeketel
3:--
4 water emmers
6:--
1 water baletje
1:--
3 ijsere potten
9:--
1 ijsere tangh en asschop
5:--
2 ijsere roosters
3:--
1 ijsere schuijmspaan
1:--
1 ijsere drievoet
2:10
1 tafel met 2 banken
2:--
1 spiegeltje met een swart lijsje
1:10
2 ploegen
90:--
2 eggen met zijn of haar toebehoren
30:--
1 perthij bouwgereetschappen
21:--
8 tinne lepels in een houte rakje
1:--
1 tinne kom
2:--
1 tinne soutvat
0:15
1 ijsere koekepan
3:--
2 ijsere haart kettings
2:--
2 ijsere lampen
3:--
1 ijsere hackmes
1:10
1 ijsere bijl
3:--

Bij Johannes Phijler bevonden in een kist behoorende aan desen boedel
ƒ
soo an gout als silver gelt kontanten p:rs
5879

Inkomende schulden die voorsz: boedel moet hebben van als volgd, namentlijk
ƒ
ƒ
van Kornelis van Nieuken
1600:--
van Johannes Phijfer
3777:--
van Harmen Palmen
400:--
van Gerrit Dirksz:
300:--
van Hendrik Zeeger
600:--
van Jacobus Victor
170:--
buijten in de kist bevonden
2000:--
8847:--
1 slaap kadel daar op
6:--
1 veeren bultzack
12:--
7 hooft kussens
12:--
1 zitse spreij
4:10
1 huijs met erve, leggende aan de Kaap
2200:--
5 zitsen zijn getacxeerd op
45:--
Somma
ƒ47478:--
Aldus geinventaris en getacxeerd op den 27, 28 en 29:en Julij, en op den 3, 4 en 5:en Augustus a:o 1703, na het aanwijsen en opgeeven van voorsz: Pieter van de Westhuijsen, ten overstaan van de meerderjarige kinderen, en deselvs toestaan als ondergetekent hebben; verklaarende voorsz: Pieter van de Westhuijsen van dese boedel niet agter gehouden ofte versweegen te hebben nog direct nogh indirect, verklarende sulks ten allen tijden met gestaafde eede te willen bekragten.
Caap de Goede Hoop op den 5:en Augustus a:o 1703
Gecommitt: Weesm:ren: Joan Rotterdam, Hendrick Bauman
Dit merk + heeft Pieter van de Westhuijsen gesteld, Cornelis Nijkerck, Jan van de Westhuijsen, dit is de + handteikening van Klaas van de Westhuijsen

In kennisse van mij: A: Coopman, Secret:s

Pieter hertrou op 26/09/1706 met Eva Gerrits Ligtehard (Lichtart), geb. Amsterdam Holland.  Sy was die weduwee van Jan Douwenscz Mos.

Cape Town Marriages 1706
Written by transcribed by Corney Keller. Posted in Cape Town Marriages 1696 to 1712
26 Sept:
Pieter vande Westhuysen van
Brugge wed:aar, met Eva Gerritz
Lichthart van Amst: wed:e wylen Jan Mos

Haar kinders was:

1.  Josina MOS
2.  Jacomina MOS (1692 – 1721)  Jacomina trou later met haar stiefbroer, die sewende kind van Pieter van der Westhuizen.
3.  Gerrit MOS (1695) x Elizabeth Uys (25/10/1703)
4.  Johannes MOS.

Monsterrolle van Vryburgers aan Kaap - 31/12/1712 – Pieter & Eva.   7k. 

Cape Muster Roll of 1712
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Drakenstein
Claas van de Westhuijsen & Catharina Olivier
Samuel Walter & Maria van de Westhuijsen
Jan van de Westhuijsen
Hendrik van de Westhuijsen
Pieter van de Westhuijsen & Eva Ligthart
Pieter van de Westhuijsen de jonge
Barent van de Westhuijsen & Sophia Appel

Teen 1716 gaan dit baie goed met die Van der Westhuizens.  The first indication of Eksteenʼs standing in the community comes from 1716 when he and eleven other free burghers submitted a request to the VOC for some reduction in taxes. Among the names are prominent and well-off farmers of the Cape district such as the Van der Westhuijzens, Nicolaas Loubser and the wealthy Verweij sisters, Aletta and Beatrix. (Groenewald, Gerald:  Am Early modern Entrepreneur. Hendrik Oostwald Eksteen and the Creation of Wealth in Dutch Colonial Cape Town, 1702–1741. P. 25)

Reference code: C. 36, pp. 26-61.
Dingsdagh den 3e Maart ao. 1716, voormiddags. Ordinaire vergaderingh.

Geeven met schuldig[e] eerbiet en diep respect te kennen, de ondergeteekende burgers en land-bouwers alhier, hoedat voor eenigen tijd eleeden den prijs van coorn &a. die de ingeseetenen verschuldigt zijn aan d' E. Compe. te leveren, zeer is vermindert, dat ook in tegendeel veel lasten voor de ingesetenen zijn opgekomen, dierhalven de ondergetekende niet in staat zijn indien zulx blijft continueeren, omme verder haaren land-bouw voort te zetten, om haar huijshoudingh en famielje te maintineeren; bovendien zijn de land-bouwers nogh opgelegt van ijder legger wijn die zij jaarlijks komen in te oegsten, een Rijsdr. aan de E. Compe. te moeten op brengen. De ondergeteekende zijn niet onwilligh omme van de wijnen die zij aan d' E. Compe. of elders debiteeren 's Comps. geregtigheid te voldoen, nemaar versoeken zij dat die wijnen die zij voor haar zelven, als ook tot nood-druft van haar knegts en slaaven komen te behouden, van de voosz impost mogen ontheeve[n] zijn.

Gelijk zij insgelijks versoeken dat de granen &a. haar voorige prijs mogen blijven behouden, dewijl dat dese ingeseetenen 's jaarlijks veele onkosten aan smits, wagenmakers, onderhouding van slaaven en verlies van deselve moeten bekostigen. Uijt dien hoofde wenden de ondergeteekende haar met voorkennis en toestand van dese jegenwoordige regeerende burgerraaden, aan Uwel Edle. Gestre., demoedig en zeer onderdaanig versoekende dat Uwel Edele Gestre. en Hoog Gebiedende Heer de ondergeteekende hier op een gunstigh appostil gelieve te verleenen.

 In afwagting van 't zelve wij altoos zullen blijven - - - (Was getekent) Pieter van der westhuijsen, Samuel Walter,  A. v. Rooijen, Nicolaas Loubster,  Aletta Verweij, Floris Slabbert,  Mateijs van den Bergh,  Beiatris Verweij, Jan van de westhuijsen, Pieter van de westhuijsen, de jonge,  Jurgen Pieters van de Heever,  Hendrik Oostwalt Eksteen. (In margine) Cabo, den 26e February, 1716.

En in achtingh genomen zijnde dat door burgerraden &a. heden voor acht dagen diergelijk versoek gedaan, en als doen beslooten is omme 't zelve aan de Edle. Heeren Majores als in gevolge der zelver zeer g'eert schrijvens, de datis 29e Julij 1710 en 12e Augustus 1713 ingevoert zijnde, gediffereert te laten; Zoo is verstaan dat 't voorne. request, benevens ons schrijvens, aan Haar Edle. Agtbe. d' Heeren Zeventhiene zal overgemaakt, [23] en ordre daar omtrent afgewagt werden.  (http://databases.tanap.net/cgh/main.cfm?artikelid=22018&zoekwoord=westhuijsen)

Die opgaafrolle bevat inligting wat gereeld in elke distrik vir belastingdoeleindes ingesamel is.  Dit dek die tydperk 1692 – c. 1845.  Met die 1719 opgaaf:  Pieter (the elder) en Eva Ligthard, 1 man 1 vrou, 13 slawe, 16 perde, 120 beeste, 340 skape, 25 000 vines leggers of wine 15 barley sown 18 barley reaped 200 oats sown muids 2 oats reaped muids 16 rye sown 1 rye reaped 28 sasbres 1 carabines 1 pistool 1.

Eva Lightehart sterf voor 17/09/1721.  Vendu rol van alle sodanige goederen als 'er door de ondergeteekende gecomitt:e Weesm:tren van Cabo de Goede Hoop op de post gen:t De Oude Westhoff op den 13, 14 en 15 Octob:r 1721 publicquelyk verkogt zyn naargelaten en met er dood ontruymt door Eva Lichthart gewezene huysvrouw van Pieter van de Westhuysen de oude namentlyk.  Uit haar boedel het Claes 2 kisten met rommeling en Jan 2 leggers, 2 leggers en 2 mudde sakken met tarw gekoop.  (MOOC10/2.30.)

Testator(s):
Eva Ligthart
MOOC8/4.65
17 September 1721
Inventaris der goederen naargelaten en met 'er dood ontruijmt door Eva Ligthart huijsvrouw van den burger Pieter van de Westhuijsen d' oude, door de ondergetekende gecommitteerde Weesm:ren op 't verzoek van gem:e Van de Westhuijsen en de verdere naastbestaande bloetverwanten in haar presentie gedaan, namentlijk
Erfgenamen van desen boedel
Pieter van de Westhuijsen weed:we van den overledene en
ter eener
Gerrit Mos
ter andere zijn
Jan Valk in huwelijk hebben de Josina Mos
voor kinderen van Eva Ligthart
Maria van de Westhuijsen en
onmondige kinderen van wijlen Jacomina Mos in huwelijk verwekt bij Pieter van de Westhuijsen de jonge
Martha van de Westhuijsen

Een plaats ofte hofstede gelegen in de Tijgerberg genaamt Oude Westhoff
een plaatse off hofstede gelegen als boven genaamt Elsjes Kraal
In de woning genaamt Oude Westhoff
In 't voorhuijs
3 theerakjes daar op
3 porcelijne schotels
7 porcelijne kopjes
11 porcelijne pieringtjes
32 tinne tafelborden
4 tinne schotels
2 tinne kommen
1 tinne flap kan
1 bak trog
1 copere vergiettes
2 ijzere roosters
1 kopere kandelaar
1 kopere blaker
3 kopere snuijters
10 ijzere potten
4 kopere ketels
3 kopere theeketels
4 ijzere schoorsteenketting
1 aschop
van ijzer
1 tang
1 vleeschvork
1 ijzere convoor
2 ijzere hakmessen
1 tinne beker
1 copere beker
1 aarde waterpot
1 vijself met sijn stamper van coper
3 copere staartpannen
1 houte lepel rak daar op
24 tinne lepels
5 water emmers
1 copere rasp
1 copere snuijterbakje en een dompertje
15 stoelen
4 banken
3 vierkante tafels
2 thee tafels
1 ovale tafel

In het voorste afdak
1 blikke hand lantaarn
1 copere peper doosje
1 copere koekepannetje
1 houte kaarslade
3 houte ledige vaatjes
1 copere tregter
1 boter karn
1 pottebank
2 losse planken
1 meel bank

In het agterste afdak
1 rijstblok met sijn stamper
1 vleesch blok en 1 kapmes
1 water halvaam
1 copere schoppen
1 copere poffertjespan
1 copere koekepan
1 ijzere koekepan
2 hakkeborden
2 houte banken
1 copere wijnbekken
10 printjes
1 houte schaal met een ijzere balans
1 tinne pintje en 1 tinne beker
1 ledige fles kelders
2 atchiar potten
1 kist met een partij korte pijpen
1 doosje met 14 tafelmessen
9 scheermessen
1 tinne kom en tinne trekpot
50 lb ijzergewigt

In de kamer op de linkerhand
3 snaphaanen
1 Chineese schaal met gewigt
3 vleesch vaten
2 ledige kisten
1 kist me eenig timmermans gereetschap
1 kadel daar op
1 buldsack
2 peuluws
5 hoofd kussens
5 dekens
5 wijngaart messen

In de agterkamer
1 schilderij sonder lijst
10 printjes
1 spiegel met een swarte lijst
1 thee rakje waar op
36 porcelijne thee kopjes
32 porceline thee schotels
1 bierglas
1 ledige kist
1 kadel daar op
1 bultsak
2 peuluws
2 kussens
1 deken
1 kadel waar op
1 buldsak
1 peuluw
4 kussens
1 kap stok
eenige rommeling

In de wijnkelder aan het huijs
2 halve leggers met Caabse brandewijn
4 heele amen met Caabse brandewijn
2 halve amen met eenige Caabse brandewijn
2 vaten met eenig azijn
2 ledige halve leggers
1 heele leeger ledig
1 ledig aam
1 oude boter karn
2 leege halv amen
1 oude legger sonder boom
2 ledige mompijpen
2 houte balijs
1 houte tregter
1 vat met zout
22 koorn sickels
1 grote meel kist
3 kisten met leege flessen
een partij touw werk
een partij sparren
een partij Caabs houtwerk
7 planken
2 boter vaten
1 schepel
35 muddens zakken vol met tarw
2 groote zakken vol met tarw
43 ledige zijldoekse zakken
1 partij cuijpers gereetschap
5 leege gonnij sacken
een partij rommeling

Op de solder
13 leege zijldoekse sakken
1 oud zeijl
2 dek stoelen
1 koornwan
een partij rommeling
1 zadel kussen
2 koornschoppen

In het pers huijs
10 leggers vol met wijn
32 heele leege leggers
13 halve leege leggers
6 halve onbequame leggers
3 leege halve amen - 1 aan de Caab verkogt
3 leege halve amen- 1 aan d' oudste soon gegeven
1 halv aam met teer
1 halv aam met wagesmeer
2 koolvaten
2 traan potten
1 houte tregter
5 druijve balijs
3 vlootjes en 1 emmer
2 kopere verlaat kranen

Op de werf
3 ploegen met sijn toebehoren
2 eggen met ijzere tanden en
1 [eggen] met houte tanden
3 ossewagens
1 paardewagen
6 paardetuijgen
3 weesbomen
2 kruijwagens

In het stookhuijs
9 graven
1 beslage schop
11 picken
7 schottels
1 ladder
1 speerhaak
4 vaten met zout
2 leege vaten
1 oude leege kas
1 houte bank
1 disteleer ketel met sijn toebehoren
een partij rommeling
12 gesort:e planken

96 stux rundervee soo groot als klijn
18 stux paarden
600 stux schapen soo groot als klijn

Slaven
1 jonge genaamt Pieter van Mallabaar
1 jonge genaamt Thera van Bengalen
1 jonge genaamt Anthonij van Madagascar
1 jonge genaamt Manuel Caffer
1 jonge genaamt Pieter van Ceijlon
1 jonge genaamt Pedro van Mallabaar
1 jonge genaamt Vries van Batavia
1 jonge genaamt Aap van Madagascar
1 jonge genaamt Baltasar van Bellesoor
1 jonge genaamt Fortuijn van Ceijlon
1 jonge genaamt Paul van Tutucorijn
1 jonge genaamt Julij van Madagascar
1 jonge genaamt Goosen van Madagascar
1 jonge genaamt Resa van Tutucorijn
Aldus geinventariseert op de buijten plaats gelegen in de Tijgervallij genaamt Oude Westhoff desen 17:e September 1721
Gecommitt:e Weesmeesteren: J:n Aldersz, J: Blanckenberg
Als erfgenamen: dit is 't merk + van Pieter van de Westhuijsen d' oude, Jan Valk
Mij present: J:b Lever, Secretaris

Testator(s):
Eva Ligthart
MOOC8/4.66
15 September 1721
H:k Swellengrebel
Inventaris der goederen naargelaten en met 'er dood ontruijmt door Eva Ligthart huijsvrouw van den burger Pieter van de Westhuijsen, door de ondergetekende gecommitteerde Weesm:ren op 't verzoek van gem:e Van de Westhuijsen en de verdere naastbestaande bloetverwanten in haar presentie gedaan, namentlijk
Erfgenamen van dese boedel
Pieter van de Westhuijsen en
ter eener
Gerrit Mos
voor kinderen van Eva Ligthart
ter andere zijde
Jan Valk in huwelijk hebbende Josina Mos
Maria van de Westhuijsen en
onmondige kinderen van Pieter van de Westhuijsen de jonge en wijlen Jacomina Mos
Marta van de Westhuijsen

1 huijs en erf gelegen in dese Tafelvalleij 
1 huijs en erf gelegen in dese Tafelvalleij 
1 huijs en erf gelegen in dese Tafelvalleij 

In de groote agterkamer, in 't eerste huijs
2 schotel rakken daar op
11 porcelijne schotels
20 porcelijne borden
5 porcelijne en azijn kannetjes
2 tabeletjes daar op
4 porcelijne borden
5 porcelijne schoteltjes en 14 theekopjes
1 spiegel met een swarte lijst
3 schilderijen met swarte lijste
1 theerak daar op
20 porcelijne thee kopjes en 16 pieringtjes
2 porcelijne olij en azijn kannetjes
1 porcelijne trek pot
1 kopere hand lantaarn
1 swart verlakt kantoortje daar in
9 waaijers
4 bosjes copere koralen
1 kiajte houte kabenetje daar op
8 porcelijne spoelkommen
2 porcelijne flessen
6 porcelijne coffij kopjes
1 ijzere kandelaars
nog in 't voorn: kabenetje
1 doos met kanten
5 stukjes bethieljese neusdoeken
2 lapjes bethieljes
4 paar zijde houte banden
6 packjes naaij gaarn
4 brieven spelden
1 tas beursje
1 houte doos daar in een partij naaij gaarn
1 geel houte kas daar op
4 grote porcelijne kommen
1 klijne porcelijne kommen
3 porcelijne potten
1 porcelijne beeltje
1 houte beker
daar inne
2 lode doosjes met saffraan
1 partij pampiere schilderijtjes
3 pakjes kopere rokx knopen
2 linnen broeken
1 linnen valletje
2 sitsen sprijen
1 sitsen schoorsteen valletje
1 stukje neusdoeken
1 kadel daar op
1 bultsak
2 peuluws
8 hooft kussens
2 dekens
1 kleder schuijer en kleder borstel
1 ebbenhoute el
1 houte schuijflaa
3 blikke thee bossen - buijte
2 kelders met eenige flessen brandewijn
10 stoelen
1 kist daar in
1 porcelijn kapmesje met zilver beslag
14 gesort:e kisten
1 gesort:e [kisten]
9 stuken gestreepten gingams
2 stuken gestreepten bast
2 stuken gestreepten neteldoeken
7 enkelde neusdoeken
1 lap blaauwe tafta
1 lap bruijne bast
2 stukjes linnen
1 pakje met 4 stuckjes kant
1 kist daar inne
14 stuken gesort:e blaauw linnen
42 packjes gesort:e naaij gaarn
1 stuk boeling
6 [stuk] zeijldoek
7 [stuk] wit linnen in zoort
4 [stuk] wit guinees
1 stuk neusdoeken
3 [stuk] gingams
2 chisten
1 chitse spreij
1 lapje gekepert linnen
3 [lapje] linnen in zoort
2 vierkante tafels

In de combuijs
3 schotel rakken daar op
7 tinne schotels - buijte
3 tinne borden - buijte
30 porcelijne borden
2 porcelijne trekpotten
17 porcelijne thee kopjes
6 porcelijne thee schoteltjes
1 porcelijne kommetje
2 aarde trekpotjes
8 porcelijne grove schotels
7 porcelijne spoelkommetjes
1 kopere vijsel en stamper
1 lepel bort met 12 tinne lepels en 1 tinne kommetje   
1 blaasbalg
1 houte lepel rak met eenige houte lepels
1 ijzere knaap met een ijzere blaker
3 ijzere potten
1 kopere visketel
5 kopere staartpannen
1 kopere taartepan
1 kopere schuijmspaan
2 kopere strijkijzers
2 kopere ketels
1 kopere blaker
3 kopere confoortjes
1 kopere tregter
1 kopere dekzel
2 ijzere roosters
1 ijzere schopje
2 tinne kannen
1 kopere koffij kan gehoort aan Jan Valk
2 blikke trommeltjes
1 kapmes gehoort aan Valk
1 ijzere rasp en 1 tinne kransje
2 kopere kandelaars
2 tinne kandelaars - buijten
1 houte voetebank
6 stoelen
1 klijn spiegeltje
4 schilderijtjes

In de bottelerij in 't voorhuijs
2 tinne kommen
1 tinne schotel - buijten
5 tinne kannetjes in soort
1 tinne trekpot
1 tinne klijn kommetje
1 tinne bekere
3 blikke trommels - buijten
1 blikke koffij kan
1 kopere kastrol
2 koekepannen van koper
1 kopere vischketel - buijten
2 porcelijne schotels
4 porcelijne spoelkommen

In 't voorhuijs
3 water emmers
1 houte bak
2 steene waterpotten
1 ledige kelder met flessen
1 hakmes met een vleesch bort 

In de kamer op de regterhand
1 spiegel met een swarte lijst
2 schilderijen met swarte [lijst]
12 schilderijtjes in soort
3 bennetjes - 2
1 schotel rak daarop
2 porcelijnen schotels
12 porcelijnen borden
2 tabeletjes waar op stond
4 porcelijne borden
2 porcelijne kommen
6 porcelijne theeschoteltjes
12 porcelijne thee kopjes
1 trekpot
9 porcelijne borden op de schoorsteen
6 Delfse borden op de schoorsteen
1 kadel daar op een peuluw
4 pije slave rockjes
10 zijldoekse slave broeckjes - 2 voor de slave gegeven op d' vendutie 
5 packjes ruw gaarn
2 lasten peij laken
6 strenge zijlgaarn
2 rollen tabak
9 douzijn tinne lepels - 1 douzijn na buijten
10 packjes met glase coralen
1 doosje met brillen
2 stucken en 1 lap zijldoek
1 [stucken] guinees
1 lap celas
1 lap drongam
3 photassen

In het afdak
21 porcelijne schotels
4 porcelijne bottels
17 gesort:e drinkglasen - buijten 
1 slonsje
1 blikke tregter
1 hakke bort
9 houte lepels
3 houte bakken
6 aarde potten
2 Keulse kannen

In de agter kamer op de regterhand
1 swartehoute cantoortje daar in eenige rommeling 
1 rak waar op
16 porcelijne tafelborden
1 porcelijne spoelkom en
5 porcelijne kannetjes en potjes - 2
1 thee rakje waar op stond
4 porcelijne tafelborden
3 porcelijne kommen
2 porcelijne trekpotjes
16 porcelijne thee pieringtjes
25 porcelijne thee copjes
4 glase bierglasen
2 porcelijne kannetjes
2 porcelijne beeltjes
5 schilderijtjes
1 buldsak
1 peuluw
1 hoofd kussen
3 kombaarssen
1 ledige lessenaar
1 ledige kelder met flessen
2 houte bakken - gegeven
3 bossen glase koralen
1 kopere verlaat kraan
1 kist daar inne eenig porcelijne en tabakx pijpe
1 kist met pijpen
1 ledige kist
1 zak met bereijdzel
1 ankervat met rosijnen

In het pakhuijs
1 houte schraag
1 partij houtwerk
1 partij out ijzerwerk
1 ledige halv aam
2 halve leggers met azijn
2 heele aamen met azijn
2 halve aamen met azijn
1 halve legger met wijn
2 kiatje balken tot stellinge
1 rijstblok
2 houte balijs
1 houte tregter
1 kopere ketel met traan
1 oude pottebank met wat rommeling 
1 visch vat
1 kelder met eenige flessen
1 ijzere balans met copere schalen
1 ijzere balans met houte schalen
1 tinne pintjes en blike tregter
3 stuken ijzer gewigt
3 stuken koper gewigt
1 ledige kist
1 kelder met diversse sterke dranken 
17 ledige bottels
1 schrijff lij
1 blikke hevel
5 Keulse kannen
2 tafels
2 banken
1 partij sparren
1 partij touw werk
1 was balij

Op de zolder
1 out zeijl
1 groene combaars
1 lange bank
4 bossen lint rottangs 
5 opgeslage lijnen
2 ledige carbassen
2 vad:e sparren
6 vad:e balkjes
1 kool schaaff
1 teene mand
1 partij rommeling
1 schepel
1 koorn schop

1 slavin genaamt Maria 

ƒ
aan contanten in den boedel gevonden een somma van twintig duijsent seven hondert en ses guldens Caabs goet waar van de helft ter somma van
10353
is ter hand gestelt aan Pieter van de Westhuijsen d' oude en 't overige aan de andere erfgenamen als
aan den Secrets: den Weeskamer voor de twee onmondige kinderen van Pieter van de Westhuijsen de jonge een somma van
3451
aan Jan Valk en Josina Mos
3451
aan Gerrit Mos
3451
Bedraagt de overige helft
ƒ10353

Uijtstaande schulden
Rd:s
voldaan1 onderhandse obligatie ten lasten van Johannes Gertzen groot
100
1 schepen kennisse ten lasten van Jacobus Hendriksz: groot
1800
1 schepen kennis ten lasten van Sijmon Pietersz: groot ƒ2200 waar op volgens 't seggen den erfgenamen ƒ700 betaalt is, blijft nog
1500
Aldus geinventariseert aan Cabo de Goede Hoop ten woonhuijsen van Pieter van de Westhuijsen d' oude op den 15 en 16:e September 1721
Gecommitt:e Weesm:ren: J:n Aldersz, J: Blankenberg
Als erfgenamen: Dit is 't + merk van Pieter van de Westhuijsen d' oude, Gerrit Mos, Jan Valk
Mij present: J:b Lever, Secretaris

Testator(s):
Eva Ligthart
MOOC10/2.31
8 October 1721
H:k Swellengrebel
Vendurol van alle sodanige goederen als 'er door de ondergeteekende gecommitt:e Weesm:ren aan Cabo de Goede Hoop op den 8:e 8ber 1721 publicquelijk verkogt zijn naargelaten en met 'er dood ontruijmt door Eva Ligthart gewesene huysvrouw van Pieter van de Westhuijsen de oude, namentlijk
Rd:s
1 partij sparren
Hans de Jongh
1:2
1 partij sparren
Hans de Jongh
1:2
1 partij sparren enden
Hans de Jongh
0:5 1/2
2 vaderlandse sparren
Hans Roos
1:2 1/2
2 vaderlandse balken
Jan Gerritse
3:3
2 vaderlandse balken
Samuel Walters
5:1
2 vaderlandse balken
Samuel Walters
2:--
2 ent ciaate planken
Samuel Walters
1:7
1 partij houtwerk
Samuel Walters
0:6
1 partij houtwerk
Harmen Grutter
0:4
1 partij houtwerk
Adriaan de Nekker
0:2 1/2
1 partij houtwerk
Samuel Walters
0:5 1/2
1 partij houtwerk
Jan Mahieu
1:--
4 houte bakken
Jurgen van der Hijde
1:3 1/2
1 oude lessenaar
Gerrit Mos
1:5 1/2
1 kelder met eenige ledige flessen
Dirk Baltus
0:4 1/2
1 wasch balij met een boter vat en wat rommeling
Fred:k van der Lind
1:5 1/2
1 rotte val
d' h:r Lafebre
0:6
1 partij rommeling
Jan Mahieu
1:--
1 pottebank
Dirk Baltus
0:2
1 partij oud ijserwerk
Dirk Baltus
0:2
1 kist met een schrijflij
Bartholomeus Gulik
0:4
6 Keulse kannen
Adriaan de Nekker
0:2
1 rijst blok met zijn stamper
Jan Gerritse
0:5
1 sak met spijkers
Martinus van Lijpsig
3:--
2 banken met een tafel
Jan Jacob Stokvliet
1:6
1 partij touwwerk
Jan Spoor
1:--
1 partij touwwerk
Jaques Terren
4:1
1 partij touwwerk
Samuel Walters
1:4
1 partij touwwerk
Jan Spoor
1:1
5 beslagen lijnen
Jan Spoor
1:3
3 schilderijen met swarte lijsten
Johannes Craaij
0:2
1 [schilderijen] met swarte [lijsten]
Gerrit Mos
3:1
2 schilderijen met swarte lijsten
Johannes Craaij
0:4
12 klijne schilderijen
Jan Gerritse
1:--
6 klijne schilderijen
Marthinus van Lijpsig
0:2
2 groote schilderijen
Balthasar Pot
3:2
2 groote schilderijen
Gerrit Mos
2:7
5 porcelijne schotels
Willem Nel
1:3 1/2
5 porcelijne schotels
Amos Lambregs
1:4 1/2
5 porcelijne schotels
Willem Demptis
1:7
2 porcelijne schotels
Amos Lambregs
0:7 1/2
3 porcelijne schotels
Otto Ernst van Graan
1:3
2 porcelijne schotels met 58 tee coppen en een trekpot
Johannes Craaij
0:7 1/2
10 porcelijne tafel borden en 2 porcelijne schotels
Jacob Cloppenburgh
2:--
6 porcelijne tafelborden
Jan van d' Westhuijsen
1:7
6 porcelijne tafelborden
Hans de Jongh
1:6 1/2
6 porcelijne tafelborden
Hans de Jongh
1:7 1/2
5 porcelijne tafelborden
Pieter Breda
1:3
6 porcelijne tafelborden
Jacob Cloppenburgh
1:--
6 porcelijne tafelborden
Adriaen de Necker
1:3
6 porcelijne tafelborden
Jan van de Westhuijsen
0:7 1/2
6 porcelijne tafelborden
Adriaen de Necker
1:--
6 porcelijne tafelborden
Hans de Jongh
1:4 1/2
6 porcelijne tafelborden
Jan Spoor
1:4
6 porcelijne tafelborden
Amos Lambregs
1:6 1/2
6 porcelijne tafelborden
Adriaen de Necker
1:2
5 porcelijne tafelborden
Balthasar Pot
0:7 1/2
5 porcelijne tafelborden
Jacob Cloppenburgh
0:6 1/2
6 porcelijne tafelborden
Huijbertje Kraan
0:7 1/2
6 porcelijne tafelborden
Willem Nel
1:1
5 porcelijne tafelborden
Huijbertje Kraan
1: 1/2
7 porcelijne pierings
Gerrit Mos
0:7
8 vaderlandse tafel borden en 2 porcelij: trekpotten
Johannes Craaij
0:7 1/2
1 porcelijne spoelcom
Gerrit Mos
3:7
1 porcelijne spoelcom
Gerrit Mos
3:3
1 porcelijne spoelcom
Hans de Jongh
3:3
1 porcelijne spoelcom
Gerrit Mos
3:4
1 kool schaar
secret:s Lever
0:4
1 koorn schop met een scheepel
Andries Mulder
2:1
1 out zijl
Gerrit Mos
3:1
1 houte schraeg
Samuel Walters
2:--
1 partij houtwerk
secret:s Lever
0:4
1 partij houtwerk
Johannes Craaij
0:7
1 partij Caabse latten
Hans de Jongh
0:4
4 bosse rottings
Hans de Jongh
0:7
1 partij rommelingh
Johannes Craaij
1:2 1/2
3 cas potten
Jan Valk
3:4
1 copere lantaern
Balthasar Pot
3:3
2 porcelijne flesjes en 2 porcelijne potten
Gerrit Mos
0:5
1 stel teegoet
Willem van der Lind
0:4 1/2
1 stel teegoet
Willem van der Lind
0:5 1/2
1stel teegoet
Willem van der Lind
0:6
12 copjes en 12 pierintjes
Willem van der Lind
0:5
2 porcelijne kannetjes met eenige beeltjes
secret:s Lever
0:4
2 spoel commen met een trekpot en een stelletje potjes
Willem Nel
0:2 1/2
1 spoel com met 2 olij en asijn cannetjes
Jan Valk
2:2 1/2
6 olij en asijn cannetjes en 3 trekpotten
Jan Valk
0:6
3 spoel commen
secret:s Lever
0:6 1/2
3 spoel commen
secret:s Lever
0:7
3 spoel commen
Willem van der Lind
0:5
4 spoel commen
Hans de Jonge
1:5
4 spoel commen
Steven Niel
0:6 1/2
4 spoel commen
Pieter Breda
0:6
3 spoel commen
Hend:k van Hoven
0:4 1/2
8 porcelijne borden
secret:s Lever
1:1
7 porcelijne borden
Johannes Smuts
1:--
1 slangenhoute beeker met een porcelijne bottels
Blombergh
1:6
4 sijldoekse sakken
Gerrit Mos
1:6
4 sijldoekse sakken
Gerrit Mos
2:--
1 stuk zijldoek
Jan Gerritse
2:6
1 stuk zijldoek en een lap
Jan Valk
4:--
1 spoel com met 2 kannetjes
Gerrit Mos
0:7
3 stuk cleetjes
Samuel Walters
1:3
3 lap pij laaken
Anthonij van der Lit
3:2
2 dusijn tinne lepels
Claas van Wieligh
1:5
2 dusijn tinne lepels
Bartholomeus Gulik
1:5
2 dusijn tinne lepels
Jan Spoor
1:6
3 dusijn tinne lepels
Samuel Walters
2:5 1/2
1 doosje met brillen
Daniel Hugot
2:1 1/2
2 slave beuffeltjes
Gerrit Mos
1:5
2 slave beuffeltjes
Isak Esser
1:7
1 stuk genees en 1 drongam met 2 lappen gestreept goet
Jan Valk
2:--
5 pakjes garen
Steven Niel
1:2
7 strenge zijlgaren
Samuel Walters
0:7
3 pakjes glaase coralen
secret:s Lever
0:2
3 pakjes glaase coralen
Bartholomeus Gulik
0:2 1/2
4 pakjes glaase coralen
secret:s Lever
0:6 1/2
1 sakje met blaeuwsel
Jan Spoor
1: 1/2
1 carabas
Anthonij van der Lit
1:6 1/2
1 carabas
Anthonij van der Lit
1:6 1/2
1 carabas
Anthonij van der Lit
1:4 1/2
1 spiegel met een swarte lijst
Jan Mahieu
2:3
2 copere verlaat craan
juff:w Villiers wed:w Abraham Villiers
2:4
3 bosse coralen
Adriaen de Nekker
0:4
1 rol tobak
Samuel Walters
1:4
1 rol tobak
Samuel Walters
1:2
1 sak met berijsel
Samuel Walters
1:4 1/2
2 beuffels
Steven Niel
1:4
2 bennetjes en 3 glaase lampen met een ijvoore candelaar
Samuel Walters
1:3
2 tabeletjes
Pieter Breda
1:7 1/2
2 tabeletjes
Andries Mulder
1:7
1 copere visch ketel met zijn deksel
Jan Valk
2:4
1 swart ebben houte cantoortje
d' wed:w Abraham Villiers 
5:--
1 vaatje met rosijnen
secret:s Lever
1:2
2 stuk blaeuw linnen
Bartholomeus Gulik
4:1
2 stuk blaeuw linnen
Bartholomeus Gulik
4:5
2 stuk blaeuw linnen
Jan Mahieu
4:4
2 stuk blaeuw linnen
Claas van Wielig
5:--
2 stuk blaeuw linnen
Claas van Wielig
6:2
2 stuk blaeuw linnen
secret:s Lever
2:3 1/2
2 stuk blaeuw linnen
Andries Mulder
2:2
1 stuk Genees linnen
Jan M: Cruijwagen de oude
6:4
1 stuk Genees linnen
Steven Niel
6:5
1 stuk Genees linnen
Jan Gerritse
6:7
1 stuk Genees linnen
Willem Nel
2:7
2 [stuk] Genees linnen
Adriaen de Nekker
5:3
2 [stuk] Genees linnen
Barthol:s Gulik
5:1
2 stuk wit linnen
Barthol:s Gulik
5:--
2 stuk wit linnen
Pieter Breda
1:7
1 stuk wit linnen en een lapje gekeepert linnen
Jan Valk
1:6 1/2
2 lappen zijldoek
Jan Mahieu
2:1
2 stukje zijldoek
Barthol:s Gulik
5:1
1 stukje bulang en 1 lap zijldoek
Adriaen de Nekker
2:--
3 stukje gingam
Barthol:s Gulik
3:1
2 zitsen
Amos Lambregs
2:1 1/2
1 stuk neusdoeken met een sprij
Barth:s Gulik
2:4
6 pakjes blaeuw gaaren
Fred:k van der Lind
3:--
6 pakjes rugaern
Adriaen de Nekker
1:4 1/2
6 pakjes rugaern
Steven Niel
1:7
6 pakjes rugaern
Adam Hend:k Mulder
2:4
6 pakjes rugaern
Pieter Breda
2:3 1/2
6 pakjes rugaern
Barthol:s Gulik
2: 1/2
6 pakjes rugaern
Andries Mulder
2:6
1 kist
Gerrit Mos
6:--
9 waijers
Pieter Jur:n v: der Heijden 
1:1
1 verlakt cantoor met 4 bosse coper coralen
Dirk Baltus
1:2 1/2
4 cousen banden
Blombergh
0:5 1/2
6 pakjes garen en een doos met rommeling
Barthol:s Gulik
2:3
2 lapjes petilius
Christiaen de Groot
3:3
1 stuk petilius neusdoeken
Jan Valk
3:1
1 stuk witte neusdoeken
Samuel Walters
2:1
3 stuk witte neusdoeken
Christiaen d' Groot
2:2
4 bries spelten met een beugel tasch en 1 kooper gewigt
Anthonij van der Lit
1:7
1 partij riet
Jan Mahieu
2:1
1 kasje
Gerrit Mos
7:1
1 schuijflaatje
secret:s Lever
0:5
4 stukjes kant
Andries Mulder
3:3
4 stukjes kant
Andries Mulder
3:4
4 stukjes kant
Jan Spoor
4:2
4 stukjes kant
Jan Spoor
6:5
4 stukjes kant
Barth:s Gulik
7:1
4 stukjes kant
Andries Mulder
6:7
4 stukjes kant
Barth:s Gulik
6:2
4 stukjes kant
Andries Mulder
6:1
4 stukjes kant
Barth:s Gulik
6:4
4 stukjes kant
Barth:s Gulik
6:3
4 stukjes kant
Barth:s Gulik
6:2
1 partij enden kant
Andries Mulder
3:3
1 kadel
Jan Mahieu
0:6
1 lange bank met eenige rommeling
secret:s Lever
1:5
1 kelder met eenige flessen en daer in eenige starke dranken
Jan Spoor
2:--
17 ledige bottels
Andries Grove
1:2 1/2
1 kelder met brandewijn
secret:s Lever
4:3
1 kelder met brandewijn
Hans de Jongh
11:1
2 houte balijs en 2 schoffels
Willem Demptis
0:5 1/2
2 rakjes
Isak Esser
2
2 rakjes
Willem Nel
2:5 1/2
1 rak
d' h:r Swellengrebel
2: 1/2
2 [rak]
D:ne van den Oever
1:4 1/2
2 [rak]
D:ne van den Oever
1:6
1 kist met pijpen
Samuel Walters
4:--
1 ledige kist
Piet Jur:n v: der Hijde
0:6
1 doosje met saffraan
Francois Poulle
6:5
1 doosje met saffraan
Jan Cruijwagen de oude
2:3
1 stukje neusdoeken, 7 enkelde neusdoeken, 1 lap blaeuw taft, 1 lap bruijn
Gerrit Mos
5:5
3 pakjes copere knopen met een ebben houte el
Jan Spoor
1:3 1/2
1 porcelijne cannetje met 4 spoel commen en 4 porcelijne borden
Hans de Jongh
3:5
20 copjes en pierintjes
Claas van Wieligh
0:7 1/2
1 partij porcelijn
secret:s Lever
0:3 1/2
2 stuk gestreept goet
Jan Spoor
3:3
2 stuk gestreept goet
Jan Spoor
3:2
2 stuk gestreept goet
Gerrit Mos
4:--
2 stuk gestreept goet
Jan Spoor
3:4
1 stuk gestreept goet en 2 stuk bast
secret:s Lever
2:5 1/2
2 zitsen
Adriaen de Nekker
4:1
2 zitsen
d' h:r Lafebre
3:6
2 zitsen
d' h:r Lafebre
3:4
2 sitse sprijen
Adriaen de Nekker
3:--
2 sitse sprijen
Johannes Craaij
3:1
2 sitse sprijen
juff:w Clijnvelt
3:3
2 sitse sprijen
Jan Spor
2:4
2 zitsen
Baltasar Pot
6:--
2 zitsen
juff:w Clijnvelt
5:1
1 stuk neusdoeken
Barth:s Gulik
4:1
1 stuk neusdoeken
Piet:r Jur:n v: der Hijde
1:2
1 linne valletje en 2 stukjes linnen
Jan Spoor
2:6
1 partij printjes en 2 linne broekjes met een valletje
Samuel Walters
2:2
1 pakje met 4 stukjes kant
Jan Valk
6:4
1 spiegel
Jan Gerritse
4:7
1 ijsere pot
Jan Brommert
2:7
1 ijsere pot
secret:s Lever
4:6
1 ijsere pot
juff:w Clijnvelt
2:2
3 blikke tregters en 1 coopere
Martinus van Lijpsig
1:4 1/2
1ijsere treeft, een koeke pan, een tang met een asch schop
Jan Valk
1:4 1/2
1 halve legger met asijn
Adriaen de Nekker
5:1
1 halve legger met asijn
Hans de Jongh
6:5
1 halve legger met wat wijn daer op
Jan Spoor
2:--
2 aamen met asijn
Jan Mahieu
4:7
2 halv aamen met asijn
Fred:k v: der Lind
4:--
2 ledige halv aamen
Jan Spoor
2:7
1 visch vat met een houte tregter
Jan Spoor
2:--
1 heevel
Jan Spoor
2:--
1 koopere keetel met traan en een lader
Anthonij van der Lit
7:6
2 houte stellings
Samuel Walters
4:--
2 houte stellings
Jan Valk
4:--
2 houte stellings
Jan Valk
4:--
2 oude scheepsbalken
Jan Valk
1:2
1 kas
Samuel Walters
20:--
1 kadel
secret:s Lever
2:1
2 stoelen
Christiaen Akkerm:
2:2
1 houte schaal met een ijsere balans en wat ijsere gewigt
Jan Valk
2:2 1/2
4 kopere schaal met haar ijsere balansen
Jan Valk
6:5
1 hakkebort met een slonsje
D:ne van den Oever
1:6
1 blaasbalg, 2 lepel rakken met een kapstok
Jan Valk
1:2
1 kopere pan met zijn deksel
Jan Valk
1:2 1/2
2 staart pannetjes met 1 deksel
Hans de Jongh
3:6
2 staart pannetjes met 1 deksel
D:ne v: den Oever
2:2
2 staart pannetjes met 1 deksel
Jan Valk
1:4
9 houte lepels
Jan Valk
0:7
1 ijsere pan met een convoor
Jan Valk
2:2 1/2
1 ijsere knaap met zijn blaaker
Pieter J: van der Hijde
4:4
2 kopere kandelaars met een tee keetel
Oberholster
1:--
2 copere blaakers en 2 comvoors
Christ:n Akkerman
1:4 1/2
1 kopere strijk ijser met een tinne boter pot
Jan Valk
0:6
1 copere castrol met een schuijm lepel
Jan Valk
2:1
2 tinne bekers met een copere strijkijser
Barth:s Gulik
1:1
7 tinne kannetjes
Jan Spoor
1:3
1 tinne trekpot, 2 commetjes, 2 sout vaten met een coffij kan
Gerrit Mos
2: 1/2
2 tinne commen
Barthol:s Gulik
0:7
1 tinne steekbekken
Jan Spoor
2:5
1 rooster met eenige ijsere slootjes
Jan Mahieu
1:4
1 rooster met 1 ijsere schop
Barth:s Gulik
1:2
2 blaakers met een rasp en 1 blik
Jan Valk
0:2 1/2
2 houte stoven, een bank en een lantaarn
Samuel Walters
1:--
2 ijsere treeften
Jan Spoor
1:4 1/2
1 hakmes met een voetebank
Gerrit Mos
3:4
2 steene water potten en 1 coopere beeker
juff:w Clijnvelt
1: 1/2
1 ijsere schoorsteen ketting, een schut en een slijpbort
Jan Valk
1:3 1/2
1 ijsere convoor met een tee tafel
juff:w Clijnvelt
5:--
1 tafel met 2 water emmers
Isak Esser
2:6 1/2
1 slavin gen:t Maria
juff:w Clijnvelt
95:4
1 copere vijsel met sijn stamper en 1 bennetje
secret:s Lever
2:3 1/2
1 vaatje met wijn
Victor Sprinkmeijer
6:--
1 ledig kelder met flessen, een kist met 1 balij
Barth:s Gulik
1:--
2 stoelen
Oberholster
1:7
2 stoelen
Jan Spoor
2:2
2 stoelen
Oberholster
1:3
2 stoelen
Gerrit Mos
3:3
2 stoelen
Oberholster
1:--
2 stoelen
Willem Nel
2:5
2 stoelen
Willem Nel
3:--
2 stoelen
Jacob Villiers
1:6
2 stoelen met vier kussens
Jan Spoor
3:1
1 quijpersol
Jan Valk
1:5
1 tafel
Piet:r Jurrien v: der Hijde
3:7
1 tafel met 2 banken
secret:s Lever
2:2
Somma
Rd:s825:2 1/2
Gecommitt:e Weesm:ren: Sergius Swellengrebel, G:t Lafebre

Mij present: J:b Lever, Secretaris

Pieter sterf 8 Oktober 1736 op die rype ouderdom van 91 jaar.  Volgens sy testament, het sy seun Claes meer as sy broers geërf, omdat sy linkerhand in ‘n ongeluk beseer was.